Overzicht
- Inleiding tot bodemgezondheid
- De functies van bodemgezondheid
- Waarom is bodemgezondheid belangrijk?
- Wat is bodemdegradatie?
- Hoe kunnen we de gezondheid van de bodem beschermen?
- De rol van organische stof in de bodemgezondheid
- Het belang van organische stof en biodiversiteit in de bodem
- De invloed van bodemstructuur op waterregulatie en plantengroei
- Bodemgezondheid en klimaatverandering
- De toekomst van bodemgezondheid: innovaties en strategieën
Inleiding tot bodemgezondheid
Bodemgezondheid is het vermogen van de bodem om te functioneren als een vitaal levend ecosysteem dat zijn functies in stand houdt. Bodem is een complexe omgeving met veel componenten, waaronder organische materie, gemeenschappen van micro-organismen (microben), lucht- en waterporiën en mineralen.
Helaas kunnen menselijke activiteiten de gezondheid van de bodem aantasten en daarmee hele ecosystemen beïnvloeden. Sommige landbouwpraktijken, zoals regeneratieve landbouw, of geïntegreerd plaagbeheer, kan helpen de bodem te beschermen en te herstellen, zodat deze zijn vitale functies kan behouden.
In dit artikel bespreken we de gezondheid van de bodem, waarom deze belangrijk is, hoe u deze kunt verbeteren en strategieën voor de toekomst.
De functies van bodemgezondheid
Een gezonde bodem ondersteunt essentiële functies zoals:
- Waterregulering: slaat water op en reguleert de beweging.
- Ondersteuning voor het planten- en dierenleven: draagt bij aan de biodiversiteit en de productiviteit van levende organismen.
- Filteren van verontreinigende stoffen: Mineralen en bodemmicroben filteren verontreinigende stoffen, die de kwaliteit van het grondwater beschermen.
- Nutriënten fietsen: Bodemmicroben spelen een rol bij de opslag en kringloop van voedingsstoffen zoals fosfor, stikstof en koolstof.
- Fysieke stabiliteit en ondersteuning: fungeert als een medium waarin planten kunnen groeien en dat menselijke constructies ondersteunt.
Inzicht in de fysieke, chemische en biologische aspecten van een gezonde bodem
Bodemgezondheid is een combinatie van drie belangrijke bodemeigenschappen:
- Fysische eigenschappen: visuele indicatoren, waaronder bodemstructuur, stabiliteit van het aggregaat, korstvorming en verdichting, permeabiliteit, textuur, porositeit, enz.
- Chemische eigenschappen: deze geven de chemische processen weer die in de bodem plaatsvinden, bijvoorbeeld de beschikbaarheid van voedingsstoffen, pH, zoutgehalte, etc.
- Biologische eigenschappen: omvatten visuele indicatoren zoals macro-organismen zoals regenwormen, springstaarten, mijten, enz. en hun activiteit en bijproducten.
Al deze aspecten werken dynamisch samen en kunnen samen een gezonde bodem bevorderen. Zo beïnvloedt de bodemstructuur het vasthouden van water, wat een goede omgeving creëert voor micro-organismen.
Waarom is bodemgezondheid belangrijk?
Bodem is de basis van landbouw en onderhoudt het leven op aarde door voedingsstoffen, schone lucht en water te leveren. Gezonde bodem helpt robuuste planten te produceren, waardoor oogstopbrengsten, voedselproductie en voedselzekerheid toenemen. Gezonde bodem slaat ook koolstof uit de atmosfeer op, waardoor klimaatverandering wordt beperkt.
Helaas wordt de gezondheid van de bodem wereldwijd bedreigd door verschillende factoren, waaronder intensieve landbouw, ontbossing, erosie, vervuiling en onjuist gebruik van meststoffen en meststoffen. Uit een recent onderzoek blijkt dat 61% van de gronden in de Europese Unie worden getroffen door bodemdegradatie, terwijl wereldwijd de FAO meldt dat 33% van de bodems is al gedegradeerd. Bovendien, het IPBES stelt dat meer dan 90% van de bodems tegen 2050 gedegradeerd zou kunnen zijn.
De gevolgen van bodemdegradatie en slechte bodemgezondheid gaan veel verder dan het verlies van goede grond voor landbouw. Ze hebben invloed op verschillende aspecten van het menselijk welzijn en het milieu. Omdat gedegradeerde grond bijvoorbeeld minder water vasthoudt, kan dit de hoeveelheid water die beschikbaar is voor planten verminderen en droogte verergeren.
Wat is bodemdegradatie?
Bodemdegradatie is de fysieke, chemische en biologische achteruitgang van de bodemkwaliteit, die kan worden veroorzaakt door menselijke activiteiten of natuurlijke processen. Factoren die bodemdegradatie beïnvloeden, zijn onder andere:
- Inklinking van grond door zware landbouwmachines, overmatige grondbewerking en het kaal laten van de grond. Verdichte grond heeft niet genoeg ruimte voor de beweging van lucht, water en plantenwortels.
- Bodem erosie of het verlies van de bovenste laag grond met een snelheid die sneller is dan de vorming ervan. Deze laag is het vruchtbare deel van de grond en is essentieel voor plantengroei. Erosie is voornamelijk te wijten aan het feit dat de grond wordt blootgesteld aan klimatologische omstandigheden na bewerking en ontbossing. Bodemerosie kan ook de vervuiling van waterlichamen vergroten.
- Chemische vervuiling van pesticiden, meststoffen en andere industriële chemicaliën. Dit heeft een negatieve invloed op bodemmicroben, vermindert de hoeveelheid en diversiteit van bodemorganismen en vermindert de bodemvruchtbaarheid.
- landbouw die koolstof in de atmosfeer vrijgeeft, wat bijdraagt aan de uitstoot van broeikasgassen en een slechte gezondheid van de bodem veroorzaakt. Over het geheel genomen draagt dit bij aan klimaatverandering.
Als gevolg van bodemdegradatie wordt de bodemkwaliteit slechter in voedingsstoffen en verliest het zijn capaciteit om water vast te houden. Dit zorgt ervoor dat de voedselproductie afneemt; in het ergste geval kan gedegradeerde grond de plantengroei niet meer ondersteunen.
We moeten de gezondheid van de bodem koste wat het kost beschermen, zodat de bodem zijn functies kan behouden en het milieu en het welzijn van de mens worden beschermd.
Hoe kunnen we de gezondheid van de bodem beschermen?
Onderhouden of creëren Een gezonde bodem heeft veel voordelenBekijk enkele van onze aanbevolen technieken, ondersteund door de wetenschap, om deze essentiële levensbron te beschermen voor zowel commerciële als particuliere terreinen.
Hoe de bodemgezondheid voor tuinieren te verbeteren
U kunt de gezondheid van de bodem in uw eigen tuin bevorderen door:
- Compost maken van bijvoorbeeld etensresten, grasmaaisel of plantenresten. Zo vermijdt u overmatig gebruik van kunstmest.
- mulching verhoogt de hoeveelheid organische stof in de bodem en bevordert de activiteit van bodemmicroben.
- Gebruik van biologische bestrijding zijn gebaseerd op de natuur milieuvriendelijke producten uit die Bescherm uw tuin tegen ongedierte en ziektes en verbeter de gezondheid van uw planten.
Landbouwpraktijken ter bevordering van de bodemgezondheid
Hoewel landbouw een aanjager is van de achteruitgang van de bodemgezondheid, zijn er verschillende landbouwpraktijken die de trend kunnen omkeren en de bodemgezondheid kunnen helpen herstellen. Door deze te volgen, kunnen telers:
- Verminder het gebruik van chemicaliën door te kiezen voor op de natuur gebaseerde oplossingen zoals biologische bestrijdings- en biobeschermingsproducten, die veel voordelen hebben. Deze natuurlijke producten zijn veiliger voor niet-doelorganismen en behouden de biodiversiteit van de bodem.
- Verhoog de hoeveelheid organisch materiaal die teruggaat naar de velden met een groenbemester, waarbij gewasresten op het bodemoppervlak worden achtergelaten of met behulp van organische mulch.
- Verminder bodemverdichting door machines en vee door minimale of geen grondbewerking en weidebeheer om overbegrazing te voorkomen. Dit minimaliseert bodemverstoring, wat helpt de gezondheid van de bodem te herstellen.
- Roteer gewassen om de diversiteit boven en in de grond te vergroten om de cyclus van plagen en ziekten te doorbreken. Peulvruchten zijn goede gewassen voor rotatie omdat ze de stikstof in de grond verhogen.
- Lees meer over regeneratieve landbouw en de voordelen ervan in onze blog 'Regeneratieve landbouw: een aanpak om voedselzekerheidsproblemen aan te pakken. '
Andere manieren om de bodemgezondheid in een landbouwsysteem te verbeteren zijn:
- Waterbeheer door het planten van vegetatie zoals bomen en struiken. Het kan de infiltratie van water in de bodem vergroten. Andere technieken, zoals mulchen, helpen water te besparen.
- Voedingsstoffen beheren door zorgvuldig te plannen en meststoffen en kunstmest toe te passen om overtollige voedingsstoffen te minimaliseren.
- Geïntegreerde plaagbestrijding om plagen duurzaam aan te pakken. Dit beperkt ongewenste effecten op het milieu.
- Lees meer over IPM in onze blog 'Geïntegreerd plaagbeheer: hoe het werkt en wat de voordelen zijn'
De rol van organische stof in de bodemgezondheid
Organisch materiaal is materiaal dat oorspronkelijk door levende organismen (planten en dieren) wordt geproduceerd en dat voor verdere afbraak weer in de bodem terechtkomt.
Een bodem die rijk is aan organisch materiaal kent een grote biodiversiteit, zoals bacteriën, virussen en schimmels, maar ook macro-organismen zoals nuttige insecten of wormen.
De aanwezigheid van organische materie in de bodem is essentieel als bron van voedingsstoffen voor macro- en microbiële organismen. Deze organismen breken voedingsstoffen af die door planten worden opgenomen.
Het belang van organische stof en biodiversiteit in de bodem
Organische stof helpt de bodem te functioneren en beïnvloedt deze op vele manieren, direct en indirect, zoals:
- Verbetering van de bodemstructuur
- Regelen van de pH-waarde, temperatuur en beluchting van de bodem
- Bevorderen van microbiële activiteit en diversiteit
- Levert voedingsstoffen die essentieel zijn voor de plantengroei
- Verbetering van de ziekteonderdrukking
- Verbetering van de wateropname en -retentie
- Bodemerosie verminderen en verlies van vruchtbare grond voorkomen.
Organische stof is daarom van vitaal belang voor het verbeteren van de algehele gezondheid en vruchtbaarheid van de bodem en het vergroten van de biodiversiteit van de bodem. Waarschijnlijk is biodiversiteit van de bodem essentieel voor de kringloop van voedingsstoffen en water, evenals voor het onderdrukken van plagen, die allemaal de groei en gezondheid van planten ondersteunen. Met andere woorden, biodiversiteit van de bodem voorziet ons van voedsel en schoon water.
De dynamiek tussen organische stof en nutriëntenkringloop
Organische stof is een reservoir van voedingsstoffen die langzaam in de bodem vrijkomen door ontbinding in de loop van de tijd. Microbiële organismen breken organische stof af om deze essentiële voedingsstoffen af te breken tot een vorm die planten kunnen opnemen. Als gevolg hiervan neemt de bodemvruchtbaarheid toe en kunnen planten beter en sterker groeien. Goed beheer van organische stof zorgt voor een evenwichtige nutriëntencyclus. Dit draagt bij aan de productiviteit van gewassen op de lange termijn en een evenwichtig ecosysteem.
Van composteren tot mulchen: praktische benaderingen om de hoeveelheid organische stof in de bodem te vergroten
Verschillende praktische benaderingen verhogen de organische stof in de bodem in tuinbouw- en landbouwsystemen. Twee manieren om dit te doen zijn via:
- Compostering: Zodra compost volledig is verteerd, verandert het in organisch materiaal vol voedingsstoffen die weer in de bodem kunnen worden teruggebracht.
- Mulchen: door elk materiaal op de grond aan te brengen om deze te bedekken. Houtsnippers, schaafsel, schors of plantenresten kunnen worden gebruikt. Omdat de mulch het grondoppervlak bedekt, houdt de grond vocht effectiever vast, heeft onkruid meer moeite met ontkiemen en groeien en neemt de microbiële flora in de grond toe.
De invloed van bodemstructuur op waterregulatie en plantengroei
De bodemstructuur is een fundamenteel aspect van de bodemgezondheid en heeft direct invloed op het vermogen van de bodem om water te reguleren en de plantengroei te ondersteunen.
Bodemstructuur verwijst naar de aggregaten van bodemdeeltjes en poriën (of ruimtes) ertussen. Een goed gestructureerde, gezonde bodem heeft grote poriënruimtes waardoor water de bodem kan binnendringen in plaats van eraf te stromen, lucht beter kan circuleren en plantenwortels effectiever voedingsstoffen en water kunnen bereiken.
Integendeel, verdichte of slecht gestructureerde grond beperkt de waterbeweging en wortelgroei, wat leidt tot verminderde plantengroei. Na verloop van tijd dragen deze factoren bij aan bodemdegradatie, wat de bodemgezondheid verder verslechtert.
Bodemgezondheid en klimaatverandering
Bodemgezondheid en klimaatverandering zijn nauw met elkaar verbonden. Klimaatverandering beïnvloedt de bodem door extreme weersomstandigheden, hogere temperaturen of veranderingen in neerslagpatronen, om er maar een paar te noemen. Deze hebben op veel manieren invloed op de bodemgezondheid. Bijvoorbeeld:
- Verminderde hoeveelheid organisch materiaal door een hoge ontbindingssnelheid
- Verstoorde bodemstructuur
- Verminderde bodemvochtigheid door hoge temperaturen
- Toenemende erosie
Bodemgezondheid heeft ook een grote impact op het klimaat. Gezonde grond kan koolstof uit de atmosfeer (CO2) opnemen via koolstofsequestratie en sla het op in de bodem, waardoor uiteindelijk de uitstoot van broeikasgassen wordt beperkt. Ongezonde bodem draagt echter bij aan de uitstoot van CO2 of methaan in de atmosfeer op verschillende manieren, waaronder het verlies van organische materie. Ongezonde grond legt ook minder koolstof vast, wat de impact van klimaatverandering verergert.
Daarom is een goede bodemgezondheid essentieel om klimaatverandering tegen te gaan.
De toekomst van bodemgezondheid: innovaties en strategieën
Gezien het belang van het behoud van een gezonde bodem, bieden technologische ontwikkelingen de mogelijkheid om deze nieuwe media te gebruiken voor het monitoren, vastleggen en beschermen van de bodem.
Technologische vooruitgang in de beoordeling en het beheer van de gezondheid van de bodem
Bovendien beginnen precisielandbouw en slimme technologieën de manier waarop landbouwsystemen worden beheerd te transformeren. Wat betreft de gezondheid van de bodem kunnen hulpmiddelen zoals bodemsensoren, drones en satellietbeelden veel bodemvariabelen verzamelen die boeren kunnen ondersteunen bij het nemen van weloverwogen beslissingen.
Meetbare bodemvariabelen omvatten bijvoorbeeld vochtigheidsniveaus, pH van de bodem en voedingswaarde. Informatie uit deze metingen kan helpen bij het aanpassen van irrigatieschema's, het optimaliseren van de bemesting en meer. Deze technologieën verbeteren niet alleen de oogstopbrengsten, maar bevorderen ook het behoud van de bodem en de gezondheid op de lange termijn.
Amerikaans beleid
Een veelbelovende ontwikkeling is de recente introductie van Amerikaans beleid om de gezondheid van de bodem te beschermen, duurzame landbouwpraktijken te promoten om de voedselzekerheid te verbeteren en klimaatverandering te bestrijden. Beleidsmakers introduceren wetten om de gezondheid van de bodem te bevorderen op federaal en staatsniveau.
Bijvoorbeeld, de De Natural Resources Conservation Service (NRCS) van het Amerikaanse ministerie van Landbouw heeft verschillende programma's die technische en financiële ondersteuning bieden aan boeren en landeigenaren bij het implementeren van beschermingspraktijken die de bodemgezondheid verbeteren.
Uw partner voor 2018 Farm Bill, verlengd in 2023, is een van de belangrijkste financieringen van het land voor het behoud en beheer van landbouwgronden. Het biedt programma's die gezonde bodempraktijken ondersteunen.
Wereldwijde beweging richting bodemgezondheid en duurzaamheid
Bodemgezondheid wordt steeds meer erkend als een hoeksteen van duurzaamheid. Er is een groeiende beweging om bodemgezondheid te prioriteren door middel van praktijken zoals regeneratieve landbouw, agro-ecologie en klimaatslimme landbouw. Wereldwijde initiatieven, zoals de Duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) van de Verenigde Naties en Wereldwijd Bodempartnerschapbenadrukken de cruciale rol van een gezonde bodem bij het bereiken van voedselzekerheid en het aanpakken van klimaatverandering.
Wereldwijd nemen landen beleid en praktijken aan die bodembehoud bevorderen. Samenwerkingsinspanningen tussen overheden, NGO's en de private sector stimuleren onderzoek, onderwijs en de implementatie van duurzame bodembeheertechnieken, en bevorderen een wereldwijde inzet voor het behoud en de verbetering van de bodemgezondheid.
Door deze duurzame praktijken te omarmen en wereldwijde samenwerking te bevorderen, kunnen we ervoor zorgen dat onze bodem het leven blijft ondersteunen, het milieu beschermt en voedselzekerheid biedt voor toekomstige generaties.
Veelgestelde vragen
Wat wordt bedoeld met bodemgezondheid?
Bodemgezondheid is het vermogen om te functioneren als een levend ecosysteem in een bepaalde omgeving, zoals nodig is om het leven van planten, dieren en mensen in stand te houden.
Een gezonde bodem helpt bij de waterregulatie, ondersteunt het dieren- en plantenleven, filtert verontreinigende stoffen, zorgt voor de kringloop van voedingsstoffen, biedt fysieke ondersteuning en nog veel meer.
Wat zit er in gezonde grond?
Gezonde grond heeft veel kenmerken, waaronder een overvloed aan nuttige organismen zoals microben, organische materie en mineralen. Microben zoals bacteriën en schimmels breken organische materie af en transformeren deze in voedingsstoffen die beschikbaar zijn voor planten en filtreren verontreinigende stoffen. Mineralen zorgen voor een goede drainage en beluchting van de grond. Gezonde grond heeft ook een goede structuur en permeabiliteit. Alle componenten van de grond, fysieke, chemische en biologische eigenschappen moeten worden onderhouden voor een goede gezondheid.
Hoe controleert u de gezondheid van de bodem?
Er zijn veel manieren om de gezondheid van de bodem te testen, afhankelijk van welke informatie nodig is en hoe de bodem wordt gebruikt (bijvoorbeeld voor commerciële doeleinden of in een privéwoning).
Als startpunt is een eenvoudige bodemanalyse de eerste stap. Het meet bijvoorbeeld nutriëntenniveaus, pH en organische stofinhoud. Om dit te doen, neemt u een bodemmonster van verschillende locaties in het gebied en stuurt u dit naar een bodemlaboratorium voor analyse. U kunt ook visuele bodembeoordelingen en doe-het-zelfmethoden gebruiken om de gezondheid van de bodem te controleren, waaronder regenwormbemonstering, bodemzuurgraad- of alkaliteitstesten en bodemcomponentbeoordeling met een lege pot en water.
Om de gezondheid van de bodem volledig te beoordelen, is het nuttig om de fysieke, chemische en biologische eigenschappen te kennen. Als u deze begrijpt, kunt u de status van de bodem beoordelen en wat er nodig is om de functionaliteit te optimaliseren. Idealiter wordt dit gedaan met behulp van verschillende tactieken om bevindingen te valideren.
